Bir çocuğun davranışının ve psikolojisinin bozukluk sayılabilmesi için bazı ölçütler gerekir.Bu ölçütler:
1.Yaşa Uygunluk: Her gelişim döneminin kendine özgü davranışları vardır.Bu nedenle çocuğun içinde bulunduğu gelişim döneminin özelliklerini iyi bilmek gerekir.Örneğin; 2 yaş çocuğu hareketlidir ve istenilen şeyi yapmaz.
2.Yoğunluk: Bir davranışın bozukluk olarak kabul edilmesindeki 2.ölçüt yoğunluktur. Örneğin;5 yaş çocuğunda öfke ve huysuzluk doğalken,bu davranış başkasına fiziki zarar verme şekline dönüşürse,davranış bozukluğu kategorisine girer.
3.Süreklilik: Çocuğun belirli bir davranış türünü ısrarlı bir biçimde ve uzun zaman devam ettirmesidir.
4.Cinsel Rol Beklentileri: Erkeklerde kızlara oranla daha saldırgan olmaları beklenirken, davranışları ile erkeklere benzer saldırgan davranan kızların davranışları normalden sapan davranış kategorisine girer.
DAVRANIŞ BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARLA OLUMLU İLİŞKİ NASIL KURULUR?
1.Karşılıklı Saygı: Azarlamak,bağırmak,vurmak,susturmak,tutarsız davranmak çocuğa saygısızlığın göstergesidir.Her anne baba çocuğuna saygı göstermeyi öğrenmelidir.Her çocuk ayrı bir birey olarak ele alınıp fikirleri sorulmalı ve fikirlerine saygı gösterilmelidir.
2.Çocuğa Zaman Ayırmak: Çocukla ilgilenmek,çocuğa zaman ayırmak gerekir.Birlikte geçirilecek zaman nicelik değil nitelik olarak önemlidir. Birlikte çocuğun hoşlanacağı faaliyetler yapılabilir.
3.Cesaretlendirme: Çocuğun kendisine güvenmesini istiyorsak önce anne-baba çocuğa güvenmelidir.Çocuğun çabasını övmeli ve yüreklendirmelidir.Cesaretlendirme çocuğun kendini değerli algılayabilmesi için çok önemlidir.Cesaretlendirme çocuğu olduğu gibi kabul edip,kendi olduğu için değer vermedir.
4.Sevgiyi Anlatmak: Çocuğun kendini güvenli hissedebilmesi için,en azından sevildiğini bilmesi ve sevmesi gerekir.
ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN DAVRANIŞ BOZUKLUKLARINA ÖRNEKLER
*Saldırganlık
*Çalma
*Yalan
SALDIRGANLIK: Saldırganlık küçük çocuklarda normal bir tepki biçimidir. Çocuğun güvenlik, mutluluk yada başka bir gereksiniminin şekil değiştirerek başka bir biçimde ortaya çıkmasıdır.
ÇALMA:Çalma,kendine açıkça ait olmayan bir eşyayı izinsiz olarak alıp ona sahip olmadır.Çalma davranışı çocuğun içinde bulunduğu gelişim dönemine göre farklı yorumlanmaktadır.Örneğin,2 yaşındaki çocukta sahip olma kavramı gelişmediği için her şeyin kendine ait düşünür.3-4 yaşında bir şey sormadan alınmayacağını bilir ancak karşı koyamaz.İlkokul 1.-2. Sınıfta çocukların birbirlerinin renkli kalem,silgi vb. eşyalarında gözü kalır.Bu yaşlardaki çocukların diğerlerinin eşyalarını alma davranışları çalma olarak kabul edilmez. 10 yaşından sonra sürekli olarak devam ederse,çocukta duygusal bozukluk göstergesidir.
YALAN: Gerçeği söylemenin karşıdaki kişiyi inciteceğini düşündüğümüz zaman yalana başvururuz. Yalan herkesçe ayıplanan bir davranıştır.Başkalarını bilerek aldatmak amacıyla söylenen yalanlar, gerçek yalanlardır.Çocukların yalanları yetişkinlerin yalanları yanında masum kalır.Çünkü, onların yalanı aldatma amacı gütmez.
Detaylar bir sonraki ay……….
DANIŞMAN GÜLŞAH KARACEVİZ